Stop de angst, start met zelfredzaamheid! 🛑 Een nieuwe visie op diabeteszorg: grip op je eigen gezondheid begint hier!

In de media, ondermeer de Telegraaf, verschenen artikel

"Honderdduizenden Nederlanders met pre-diabetes lopen zonder dat zij het weten rond met een ’tijdbom’ in hun lichaam. Zij krijgen binnen acht jaar een hartinfarct of beroerte. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Maastricht Universitair Medisch Centrum Plus (MUMC+). Het gaat daarbij om ongeveer een op de zes mensen die in het voorstadium van diabetes type 2 zitten. Dat zijn in ons land op dit moment zo’n 1,4 miljoen mensen".

Maar is eerst angst zaaien wel de oplossing en waar ligt de grens tussen diabetes en prediabetes?

Veel berichten over diabetes en prediabetes schetsen een alarmerend beeld, maar wij geloven in een andere benadering: zelfredzaamheid en controle. Wellicht ook een intentie van het genoemde artikel maar de aanhef is ontmoedigend!

Dit soort onderzoeken roepen vaak nieuwe vragen op en kunnen zorgen veroorzaken, vooral als de nuance ontbreekt!

Prediabetes en diabetes type 2 vormen uiteraard beide risico’s voor hart- en vaatziekten, maar hoe groot dat risico precies is, hangt af van allerlei factoren zoals leeftijd, leefstijl, medicatie en genetische aanleg. Niet iedereen met prediabetes of diabetes zal binnen acht jaar een hartaanval krijgen, maar de kans is inderdaad aanzienlijk verhoogd vergeleken met mensen zonder suikerproblemen. Het onderzoek lijkt dan vooral een waarschuwing te zijn voor vroegtijdige opsporing, zodat mensen tijdig maatregelen kunnen nemen.

En dan de grens tussen prediabetes en diabetes: dat is een grijs gebied. Artsen gebruiken meestal bloedsuikerwaarden (zoals nuchtere glucose en HbA1c) om te bepalen of iemand prediabetes of diabetes heeft. Maar het is geen harde lijn—soms kunnen leefstijlveranderingen prediabetes terugdraaien, terwijl anderen langzaam naar diabetes type 2 evolueren.

Een betere (positieve) boodschap zou zijn dat mensen met zowel prediabetes als diabetes hulp en begeleiding verdienen om hun gezondheid zo goed mogelijk te beschermen, in plaats van ze alleen maar angst aan te jagen. 

Wat is dan een positieve en oplossingsgerichte aanpak bij prediabetes en diabetes?

Een meer positieve en oplossingsgerichte aanpak zou mensen kunnen helpen zich gesterkt te voelen in plaats van angstig. Een paar ideeën om prediabetes en diabetes in een breder perspectief te plaatsen:

1. Focus op preventie in plaats van dreiging In plaats van te zeggen: "Binnen acht jaar krijgen duizenden mensen een hartaanval," zou de boodschap kunnen zijn: "Met eenvoudige leefstijlveranderingen kunnen duizenden mensen hun risico op hartziekten drastisch verlagen."

2. Meer begeleiding en ondersteuning. Mensen met (pre)diabetes voelen zich vaak overweldigd door de hoeveelheid adviezen. Wat als er persoonlijke coaching komt voor mensen met een verhoogd risico? Niet alleen zeggen: "Je moet gezonder eten," maar ze concreet helpen met haalbare aanpassingen en kleine overwinningen.

3. Publieke bewustwordingscampagnes zonder paniekzaaien. De toon in de media kan soms sensatiegericht zijn, maar het zou beter zijn om motiverende en empowerende verhalen te vertellen, dus gebaseerd op betrokkenheid, respect en geduld. Bijvoorbeeld ervaringsverhalen van mensen die prediabetes succesvol hebben omgekeerd door hun leefstijl aan te passen.

4. Gezondere keuzes makkelijker maken. Gezond leven mag geen privilege zijn. Subsidies op verse groenten en fruit, betere toegang tot sportfaciliteiten, en minder bewerkte producten in supermarkten kunnen helpen.

5. Innovatie in medische zorg. Meer investeren in vroegtijdige detectie en preventieve zorg kan voorkomen dat prediabetes overgaat in diabetes type 2. Bijvoorbeeld het gratis aanbieden van bloedsuikertesten voor risicogroepen.

Door mensen handvatten te geven en positieve veranderingen te belichten in plaats van alleen risico’s, kan de boodschap een stuk minder beangstigend en juist motiverend zijn. 

Met zo’n benadering kunnen we de focus verleggen naar zelfredzaamheid, positieve verandering en preventie in plaats van enkel dreiging en angst. Het zou mooi zijn als beleidsmakers, artsen en onderzoekers deze inzichten meenemen in hoe ze gezondheidsrisico’s communiceren.

Misschien is het tijd voor een gezondheidsrevolutie—een waarin mensen niet alleen worden gewaarschuwd, maar ook écht geholpen om gezondere keuzes te maken.

Zelfredzaamheid en zelfcontrole bij (pre)diabetes betekent dat mensen actief hun gezondheid beheren en preventieve maatregelen nemen om complicaties te voorkomen. In plaats van volledig afhankelijk te zijn van medische professionals, kunnen ze zelf stappen zetten om hun bloedsuikerspiegel onder controle te houden en hun risico op diabetes type 2 te verlagen.

Zelfredzaamheid bij (pre)diabetes omvat:

✔️ Kennis & Bewustzijn – Begrijpen wat prediabetes en diabetes inhouden, wat de risico's zijn en welke leefstijlkeuzes een verschil maken. ✔️ Zelftesten & Monitoring – Regelmatig bloedsuikerwaarden controleren met betrouwbare zelftesten en inzicht krijgen in veranderingen. ✔️ Voeding & Beweging – Aanpassingen maken in dieet en voldoende bewegen om de insulinegevoeligheid te verbeteren. ✔️ Stressmanagement – Stress kan bloedsuikers beïnvloeden, dus ontspanningstechnieken toepassen is een slimme strategie. ✔️ Slim omgaan met medische zorg – Weten wanneer medische begeleiding nodig is, maar niet onnodig afhankelijk zijn van huisartsen.

Zelfcontrole bij (pre)diabetes betekent:

🔹 Actieve regie nemen over voedingskeuzes en dagelijkse gewoonten. 🔹 Verantwoordelijkheid nemen voor regelmatige gezondheidscontroles. 🔹 Bewust beslissen of een arts geraadpleegd moet worden of dat leefstijlinterventies volstaan. 🔹 Vroegtijdig ingrijpen bij veranderingen in bloedsuikerwaarden, voordat gezondheidsproblemen ontstaan.

Deze benadering geeft mensen meer grip op hun gezondheid, vermindert de zorgdruk en kan helpen om diabetes type 2 te voorkomen of beter te managen.

Hoe kunnen laboratoriumtesten op diabetes hierin een rol spelen?

Labtesten spelen een essentiële rol in zelfredzaamheid en zelfcontrole bij (pre)diabetes. Ze geven mensen inzicht in hun bloedsuikerwaarden, waardoor ze vroegtijdig kunnen ingrijpen en hun gezondheid actief kunnen monitoren. Dit vermindert de afhankelijkheid van zorginstanties en vergroot de eigen regie.

Hoe labtesten helpen bij zelfredzaamheid:

✔️ Vroegtijdige detectie – Mensen kunnen zelf ontdekken of hun bloedsuikerwaarden verhoogd zijn, waardoor ze sneller leefstijlmaatregelen kunnen nemen. ✔️ Regelmatige monitoring – In plaats van te wachten op een artsafspraak, kunnen ze hun gezondheid zelf opvolgen en trends in hun bloedsuikerspiegel herkennen. ✔️ Persoonlijk inzicht – Testresultaten helpen mensen beter te begrijpen hoe voeding, stress en beweging hun bloedsuiker beïnvloeden. ✔️ Preventie van complicaties – Door op tijd te reageren op verhoogde waarden kan de kans op diabetes type 2 of hart- en vaatziekten verkleind worden. ✔️ Verminderde druk op de zorg – Minder onnodige artsbezoeken en dure ziekenhuisopnames als mensen hun bloedsuiker zelf onder controle houden.

Welke laboratoriumtesten op diabetes zijn nuttig?

🔹 HbA1c-test – Meet je gemiddelde bloedsuiker over de afgelopen maanden en geeft een duidelijk beeld van je risico op diabetes. 🔹 Glucose-bloedtest – Directe meting van je bloedsuikerspiegel op het moment van testen. 🔹 Insuline-resistentie test – Geeft inzicht in hoe goed je lichaam reageert op insuline, wat essentieel is bij prediabetes. 🔹 Lipidenprofiel – Meet cholesterolwaarden om hart- en vaatziekten in kaart te brengen, vaak een risico bij diabetes 🔹 Hart-en vaatziektentest - (hs-CRP) is een ontstekingsmarker die een myocardinfarct, beroerte, perifeer arterieel vaatlijden en plotselinge hartdood voorspelt.

De toekomst: Laboratoriumtesten op diabetes toegankelijker maken

Door betrouwbare zelftests beschikbaar te stellen via apotheken, webshops en zorgprogramma’s, kunnen mensen zonder afhankelijk te zijn van huisartsen hun gezondheid in de gaten houden. Met digitale platforms die testresultaten helder uitleggen en gepersonaliseerd advies bieden, wordt zelfredzaamheid nog gemakkelijker.